Gluten – czy faktycznie jest taki zły?
Gluten pojawia się w wielu produktach. Przez wiele osób jest eliminowany, ze względu na dolegliwości ze strony układu pokarmowego pojawiające się po jego spożyciu. Czy gluten negatywnie działa na ludzki organizm? Czy trzeba na niego uważać?
Czym jest gluten i gdzie występuje?
Gluten to termin obejmujący wiele typów białek występujących naturalnie w życie, pszenicy oraz jęczmieniu. Odpowiada on za puszystość i kleistość wyrobów zbożowych. Z glutenu często powstają zamienniki mięsa, a w dużych ilościach występuje on m.in. w pieczywie czy makaronach.
Gluten naturalnie pojawia się w zbożach, ale jest on wykorzystywany również w przemyśle spożywczym, jako substancja zagęszczająca i spulchniająca. W takiej formie występuje on m.in. w przetworach mięsnych, jak parówki, kiełbaski czy wędliny. Służy też do zagęszczania sosów, np. ketchupu i sosu sojowego. Co więcej, z glutenu korzysta się także w przemyśle farmaceutycznym. Z jego dodatkiem powstają leki i suplementy.
Gluten stosuje się nawet przy produkcji niektórych alkoholi czy przypraw. Jest powszechnie wykorzystywany także przy tworzeniu kosmetyków, zwłaszcza tych o gęstych konsystencjach. Pojawia się w kremach, balsamach czy żelach.
Współczesna uprawa zbóż a zdrowie
Obecnie zboża są uprawiane na bardzo dużą skalę, co budzi pewne wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa spożywania współczesnego glutenu. Nie raz zdarza się bowiem, że uprawy żyta, pszenicy czy jęczmienia są regularnie spryskiwane środkami ochrony roślin, czyli pestycydami. Niekiedy poszczególne gatunki poddaje się też modyfikacjom genetycznym. Wszystkie te czynniki sprawiają, że wiele osób rezygnuje z jedzenia glutenu.
Rośliny często są modyfikowane w taki sposób, by poprawić zawartość glutenu. Odpowiada on bowiem za kleistość i puszystość produktów przygotowywanych ze zbóż. Duże modyfikacje tego białka niekiedy nie są korzystne dla zdrowia. Wiele osób decyduje się na zmniejszenie ilości lub całkowite wyeliminowanie glutenu z diety właśnie ze względu na jego modyfikacje i brak jednoznacznych badań, które wskazywałyby na całkowite bezpieczeństwo takiego procederu.
Oczywiście, istnieją także uprawy ekologiczne, na których zboża są uprawiane w tradycyjny sposób. Pozyskiwane w ten sposób ziarna pozwalają na przygotowanie produktów pełnoziarnistych, które nie budzą lęku wśród sceptyków stosowania GMO.
Nietolerancja glutenu
Gluten przez wiele osób jest wykluczany ze względu na fakt, że po jego spożyciu często występują dolegliwości żołądkowe. Istnieje wiele teorii wyjaśniających to zjawisko. Niektóre białka wchodzące w skład glutenu nie są trawione przez enzymy występujące w ludzkim organizmie.
Najczęściej nietolerancja glutenu objawia się następującymi dolegliwościami:
- utrata masy ciała,
- biegunki, zaparcia, nudności, bóle brzucha,
- problemy skórne,
- brak miesiączki,
- anemia.
Oprócz tego na nietolerancję glutenu mogą wskazywać też problemy z odpornością czy niedobory witamin z grupy B lub D. Niekiedy prowadzi ona do wystąpienia depresji. Najczęściej jednak nietolerancję rozpoznaje się po dolegliwościach ze strony układu pokarmowego występujących po spożyciu pokarmów zawierających produkty zbożowe. Warto pamiętać, że nietolerancja nie oznacza tego samego co celiakia. Często dolegliwości żołądkowe są bowiem odczuwane przez osoby, które nie uzyskują pozytywnego wyniku w testach na celiakię.
Celiakia a gluten
Celiakia to osobna choroba autoimmunologiczna, która polega na nieprawidłowej reakcji organizmu na gluten. Często w jej przebiegu pojawiają się zapalenia i uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego. Takie zjawisko może doprowadzić do upośledzenia wchłaniania innych substancji odżywczych. Celiakia pojawia się u dość dużej grupy osób, a jedynym sposobem na wyeliminowanie negatywnego wpływu glutenu na organizm jest w tym przypadku jego całkowite wykluczenie z diety. Celiakia nie równa się alergii na pszenicę. Czasem współistnieje ona także z innymi chorobami autoimmunologicznymi, np. cukrzycą.
Czy dieta bezglutenowa ma sens?
Dieta bezglutenowa ma sens przede wszystkim u osób chorych na celiakię oraz odczuwających dolegliwości ze strony układu pokarmowego po spożyciu glutenu. Obecnie wykluczenie tego składnika z codziennych posiłków jest bardzo łatwe. Istnieje bowiem wiele zamienników mąk zbożowych. Najczęściej w produktach bezglutenowych wykorzystuje się kukurydzę czy ryż.
Dieta bezglutenowa często może być rozwiązaniem problemów trawiennych, z którymi borykasz się od wielu lat. Większość ludzi nie ma jednak nadwrażliwości na gluten i z powodzeniem może spożywać produkty zbożowe na co dzień. Odstawienie glutenu na kilka tygodni jest doskonałym sposobem na sprawdzenie, jak na taką zmianę zareaguje Twój organizm. Z tego powodu wiele osób decyduje się na catering bezglutenowy, który pozwala wytrwać w postanowieniu i ułatwia zdrowe jedzenie bez konieczności poznawania nowych przepisów.
Catering bez glutenu
Catering bez glutenu to doskonałe rozwiązanie dla osób, które borykają się z celiakią, nietolerancją lub chcą sprawdzić, jak wykluczenie tego składnika wpłynie na ich zdrowie i samopoczucie. Takie diety pudełkowe bazują na zróżnicowanych posiłkach, w których skład nie wchodzą produkty pszeniczne, żytnie czy jęczmienne. Nie oznacza to jednak, że wykluczają one całkowicie wyroby mączne. Bardzo często obejmują one m.in. pieczywo czy makarony, a nawet naleśniki przygotowane z mąki ryżowej, kukurydzianej czy z ciecierzycy.
Catering dietetyczny bezglutenowy jest doskonałym sposobem na sprawdzenie, jak Twój organizm reaguje na ten składnik. Wystarczy wykupić taki plan żywieniowy na kilka tygodni. Jeśli pozwoli na pozbycie się dolegliwości żołądkowych, może okazać się, że wykluczenie glutenu jest wskazane na dłużej. To doskonałe rozwiązanie także dla osób, które wiedzą o swojej nietolerancji glutenu, ale nie chcą lub nie potrafią samodzielnie przygotowywać potraw bez tego składnika. Dieta pudełkowa jest bowiem świetnym sposobem na oszczędzenie czasu, a nawet poznanie nowych, inspirujących potraw.
Co wchodzi w skład cateringu bez glutenu?
Jeśli chodzi o catering bezglutenowy, Warszawa i inne duże miasta są pełne różnorodnych firm oferujących takie plany żywieniowe. Wybierając odpowiednią propozycję, warto skupić się przede wszystkim na jakości serwowanych posiłków. Ważne jest także to, by były one inne każdego dnia. Różnorodność składników pozwala na cieszenie się pysznymi posiłkami przez długi czas. Taki catering nie nudzi nawet w sytuacji, gdy jest zamawiany przez kilka miesięcy.
W skład cateringu dietetycznego bezglutenowego wchodzą różnorodne składniki. Może pojawić się w nim pieczywo, ale musi ono zostać przygotowane z wykorzystaniem mąki bez glutenu. Podobnie jest także w przypadku wszelkiego rodzaju ciast, naleśników czy nawet gofrów. Dieta bezglutenowa może być naprawdę zróżnicowana. Często występuje ona w wersji wegetariańskiej, gdzie oprócz glutenu eliminowane jest też mięso.
Nad komponowaniem diety bezglutenowej czuwają specjaliści, dlatego są to posiłki nie tylko smaczne, lecz także pełnowartościowe. Wszystko dzięki współpracy kucharzy i profesjonalnych dietetyków. Specjaliści liczą kaloryczność konkretnych planów żywieniowych i tak łączą składniki, by pozwalały one na dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych substancji odżywczych.
Czy konieczne jest wykluczenie glutenu z diety?
Gluten dla większości osób jest w pełni bezpieczny, zwłaszcza w sytuacji, gdy zboża pochodzą z ekologicznych upraw. Nie ma więc konieczności jego całkowitego wykluczania ze swojej diety. Na taki krok powinny zdecydować się tylko te osoby, które cierpią na celiakię lub borykają się z nietolerancją. W ich przypadku zrezygnowanie z glutenu pozwala na pozbycie się wielu dolegliwości i niedopuszczenie do poważniejszych schorzeń.
Procent osób, które nie powinny jeść glutenu, wciąż jest jednak dość niewielki. Dobrym sposobem na upewnienie się, że nie masz nietolerancji na ten składnik, jest wykluczenie go tylko na jakiś czas i obserwowanie swojego organizmu.